Arabian Linguists İn The Nawâdir Literature
Yıl 2017, Cilt 6, Sayı 5, 2892 - 2907, 15.12.2017Öz
Nevadir is used generally for less used words and dictionaries which are taken for them. It refers to the strange and often humorous events that are unique in Arabic literature and the works in which they are written. In these works, hundreds of anecdotes about various topics and persons from every field of life were given. In these works, some of the figures who were subject to anecdotes are nahivists (Arabian Linguists) who were expert of Arabic grammar. Nahivists preferred a fancy language in their daily talk as well as in scientific studies. For this reason, there has been a lot of discussion between them and their interlocutors. These discussions seem to be the first and most important material of anecdotes about them. İn our work, the sources of classical Arabic literature have been recorded and the ones related to nahivians have been identified and analyzed.
Anahtar Kelimeler
Arabic Syntax, Arabian Linguist, Nevadir, Arabic Literature, Prose
Kaynakça
- el-Âbî, Ebû Sa‘d Mansûr b. el-Hüseyn, Nesru’d-dur fi’l-muhâdarât, thk. Hâlid Abdülğanî Mahfûz, Dâru’l-kutubi’l-‘ilmiyye, Beyrut 2004.
- Câhiz, Ebû Osmân Amr b. Bahr, el-Beyân ve’t-tebyîn, nşr. Dâru mektebeti’l-hilâl, Beyrut 1423.
- el-Cevzî, Abdurrahman b. Ali b. Muhammed, Ahbâru’l-hamkâ ve’l-muğaffilîn, nşr. Dârü’l-fikri’l-Lübnânî, 1990.
- el-Cevzî, Abdurrahman b. Ali b. Muhammed, Ahbâru’z-zırâf ve’l-mütemâcinîn, Haz.: Bessâm Abdulvehhâb el-Câbî, Dâru İbn Hazm, Beyrut, 1997.
- Elmalı, Hüseyin -Şükrü Arslan, “Garîb”, DİA, İstanbul 1996.
- Hâmevî el-, Yakut, Mu‘cemü’l-udebâ, thk. İhsan ‘Abbâs, Dâru’l-ğarbi’l-İslâmî, Beyrut 1993.
- Harîrî el-, Muhammed, Durretu’l-ğavvâs fî evhâmi’l-havâss, thk. ‘Arafât Matarcî, nşr. Müessesetü’l-kütübi’s-sakafiyye, Beyrut 1998.
- İbrahim b. Ali el-Husrî, Cem‘u’l-cevâhir fi’l-mileh ve’n-nevâdir, (http://shamela.ws/index.php/book/621 internet sitesinden online olarak yararlanılmıştır. 15.09.2017).
- İbn ‘Abdi Rabbih, el-‘İkdu’l-ferîd, nşr. Dâru’l-kutubi’l-‘ilmiyye, Beyrut 1404.
- İbn Hamdûn, Muhammed b. el-Hasan b. Muhammed b. Ali, et-Tezkiretü’l-hamdûniyye, nşr. Dâru Sâdır, Beyrut, 1417.
- el-İbşîhî, Muhammed b. Ahmed b. Mansûr, el-Müstetraf fî külli fennin müstezraf, nşr. ‘Âlemu’l-kutub, Beyrut 1419.
- İbn Kuteybe, Abdullah b. Müslim, ‘Uyûnu’l-ahbâr, nşr. Dâru’l-kutubi’l-‘ilmiyye, Beyrut 1418.
- İsfehânî el-, Râgıb, Muhâdarâtu’l-udebâ ve muhâverâtu’ş-şu‘âra ve’l-bulağâ, nşr. Şirketu Dar’il-Erkâm b. Ebî’l-Erkâm, Beyrut 1420, 187
- el-Kiftî, Yusuf, İnbâhu’r-ruvât ‘ala enbâhi’n-nuhât, thk. Muhammed Ebu’l-Fadl İbrahim, nşr. Dâru’l fikri’l-‘Arabî, Kahire, Müessesetü’l-kütübi’s-sakafiyye, Beyrut 1982.
- en-Nuveyrî, Şihâbuddîn, Nihâyetu’l-erab fî funûni’l-edeb, nşr. Dâru’l-kutub ve’l-vesâki’l-kavmiyye, Kahire 1423.
- es-Sûlî, Muhammed b. Yahya, Edebü’l-kâtib, nşr. el-Mektebetü’l-‘Arabiyye, Bağdat 1341.
- Şahin, Şener, Klasik Arap Edebiyatında Sofra Mizahı, Emin Yayınları, Bursa 2011.
- _____, Nevâdir Kültüründe ‘Sakîl’ Motifi ve Bir Sakîl Düşmanı: el-A‘meş, Uluduğ Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi, Cilt:19, Sayı:2, 2010.
- et-Tevhîdî, Ebû Hayyân, el-İmtâ‘ ve’l-muânese, nşr. el-Mektebetü’l-‘unsûriyye, Beyrut 1424.
- ez-Zemahşerî, Ebu’l-Kâsım Muhammmed b. Ömer, Rebî‘u’l-ebrâr ve nusûsu’l-ahbâr, nşr. Müessesetü’l-a‘lemî, Beyrut 1412.
Nevâdir Kültüründe Nahivciler
Yıl 2017, Cilt 6, Sayı 5, 2892 - 2907, 15.12.2017Öz
“Nevadir” kelimesi genel anlamıyla nâdir kullanılan kelimeler ve bunlar için kaleme alınan sözlükler için kullanılmaktadır. Arap edebiyatında nevadir, yaşanan tuhaf ve genellikle mizâhî olaylar ile bunların yazılı olduğu eserleri ifade etmektedir. Söz konusu eserlerde hayatın her alanından birçok konu ve şahıs ile ilgili yüzlerce anekdota yer verilmektedir. Bu eserlerde anekdotlara konu olan şahsiyetlerden bazıları da Arap gramerinin önde gelen nahivcileridir. İlmî çalışmalarında olduğu gibi günlük konuşmalarında da süslü bir dil tercih eden nahivciler arasında yapılan tartışmalar, onlar hakkındaki kısa hikayelerin ilk ve en önemli malzemesi gibi görünmektedir. Çalışmamızda klasik Arap edebiyatı kaynaklarının kayıt altına aldığı nevadirden nahivciler ile ilgili olanları tespit ve tahlil edilmektedir.
Anahtar Kelimeler
Kaynakça
- el-Âbî, Ebû Sa‘d Mansûr b. el-Hüseyn, Nesru’d-dur fi’l-muhâdarât, thk. Hâlid Abdülğanî Mahfûz, Dâru’l-kutubi’l-‘ilmiyye, Beyrut 2004.
- Câhiz, Ebû Osmân Amr b. Bahr, el-Beyân ve’t-tebyîn, nşr. Dâru mektebeti’l-hilâl, Beyrut 1423.
- el-Cevzî, Abdurrahman b. Ali b. Muhammed, Ahbâru’l-hamkâ ve’l-muğaffilîn, nşr. Dârü’l-fikri’l-Lübnânî, 1990.
- el-Cevzî, Abdurrahman b. Ali b. Muhammed, Ahbâru’z-zırâf ve’l-mütemâcinîn, Haz.: Bessâm Abdulvehhâb el-Câbî, Dâru İbn Hazm, Beyrut, 1997.
- Elmalı, Hüseyin -Şükrü Arslan, “Garîb”, DİA, İstanbul 1996.
- Hâmevî el-, Yakut, Mu‘cemü’l-udebâ, thk. İhsan ‘Abbâs, Dâru’l-ğarbi’l-İslâmî, Beyrut 1993.
- Harîrî el-, Muhammed, Durretu’l-ğavvâs fî evhâmi’l-havâss, thk. ‘Arafât Matarcî, nşr. Müessesetü’l-kütübi’s-sakafiyye, Beyrut 1998.
- İbrahim b. Ali el-Husrî, Cem‘u’l-cevâhir fi’l-mileh ve’n-nevâdir, (http://shamela.ws/index.php/book/621 internet sitesinden online olarak yararlanılmıştır. 15.09.2017).
- İbn ‘Abdi Rabbih, el-‘İkdu’l-ferîd, nşr. Dâru’l-kutubi’l-‘ilmiyye, Beyrut 1404.
- İbn Hamdûn, Muhammed b. el-Hasan b. Muhammed b. Ali, et-Tezkiretü’l-hamdûniyye, nşr. Dâru Sâdır, Beyrut, 1417.
- el-İbşîhî, Muhammed b. Ahmed b. Mansûr, el-Müstetraf fî külli fennin müstezraf, nşr. ‘Âlemu’l-kutub, Beyrut 1419.
- İbn Kuteybe, Abdullah b. Müslim, ‘Uyûnu’l-ahbâr, nşr. Dâru’l-kutubi’l-‘ilmiyye, Beyrut 1418.
- İsfehânî el-, Râgıb, Muhâdarâtu’l-udebâ ve muhâverâtu’ş-şu‘âra ve’l-bulağâ, nşr. Şirketu Dar’il-Erkâm b. Ebî’l-Erkâm, Beyrut 1420, 187
- el-Kiftî, Yusuf, İnbâhu’r-ruvât ‘ala enbâhi’n-nuhât, thk. Muhammed Ebu’l-Fadl İbrahim, nşr. Dâru’l fikri’l-‘Arabî, Kahire, Müessesetü’l-kütübi’s-sakafiyye, Beyrut 1982.
- en-Nuveyrî, Şihâbuddîn, Nihâyetu’l-erab fî funûni’l-edeb, nşr. Dâru’l-kutub ve’l-vesâki’l-kavmiyye, Kahire 1423.
- es-Sûlî, Muhammed b. Yahya, Edebü’l-kâtib, nşr. el-Mektebetü’l-‘Arabiyye, Bağdat 1341.
- Şahin, Şener, Klasik Arap Edebiyatında Sofra Mizahı, Emin Yayınları, Bursa 2011.
- _____, Nevâdir Kültüründe ‘Sakîl’ Motifi ve Bir Sakîl Düşmanı: el-A‘meş, Uluduğ Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi, Cilt:19, Sayı:2, 2010.
- et-Tevhîdî, Ebû Hayyân, el-İmtâ‘ ve’l-muânese, nşr. el-Mektebetü’l-‘unsûriyye, Beyrut 1424.
- ez-Zemahşerî, Ebu’l-Kâsım Muhammmed b. Ömer, Rebî‘u’l-ebrâr ve nusûsu’l-ahbâr, nşr. Müessesetü’l-a‘lemî, Beyrut 1412.
Ayrıntılar
| Konular | Sosyal |
|---|---|
| Bölüm | Makaleler |
| Yazarlar | |
| Yayımlanma Tarihi | 15 Aralık 2017 |
| Başvuru Tarihi | 16 Ekim 2017 |
| Kabul Tarihi | 8 Aralık 2017 |
| Yayınlandığı Sayı | Yıl 2017, Cilt 6, Sayı 5 |
